ازدواج را آسان بگیرید

رسول اکرم صل الله علیه واله نیز ازدواج را از سنت خویش خوانده تا با انتساب این کار به خود ، به ارزش آن بی افزاید و اهمیت آن را به پیروان خویش بیشتربنمایاند و برانجام دادن به موقع آن تأکید ورزد . و این سنت طبیعی را با سنت الهی به هم می آمیزد تا مسلمانان به انگیزه های مختلف و باعشقی پاک به تشکیل خانواده رغبت ورزند .

به لحظه پرشکوه یک پیوند انسانی فکر کنید . دو رهروِ جوان می خواهند براساس خواسته خویش و عشقی پاک و برای رضای خداوند دست در دست هم راه زندگی را به سوی هدف والای آن سیرکنند .

راستی این چه میثاق مهمی است . طبع و غریزه ((زوج)) می خواهد . روان پرتلاطم((همسر)) می طبلد ، روح بی قرار بدون (( او )) احساس نقصان و کمبود می کند وگاهی گویی بدون (( او )) اصلا وجود خارجی ندارد . خداوند هریک را بدون دیگری نمی پسندد و پیامبرصل الله علیه واله ازدواج را سنت خویش و راه رسیدن به رضای الهی و صیانت بخشیدن به نیمی از دین معرفی می کند .

مادرحالی وارد این دنیا می شویم که ازخود اختیاری نداریم ، کودکیم و تحت تأثیر، اما تدریجاً عقل ما رشد می کند و قدرت اختیار و انتخاب پیدا می کنیم و این جا لازم است انسان درست بیندیشد و درست انتخاب کند و براساس این انتخاب حرکت کند و جلو برود و جواب مخالفان این راه را بدهد .

ازنظر اسلام ، تشکیل خانواده یک فریضه است . عملی است که مرد و زن باید آن را به عنوان یک کار الهی و یک وظیفه انجام دهند . اگرچه شرعاً در زمره ی واجبات ذکرنشده ، اما به قدری تحریص و ترغیب شده است که انسان می فهمد خدای متعال براین امراصرار دارد ، آن هم نه به عنوان یک کارگذاری ، بلکه به عنوان یک حادثه ی ماندگار و دارای تأثیر بر روی زندگی و جامعه .

روایت معروفی داریم که پیامبرصل الله علیه واله فرموده اند : نکاح سنت من است . البته این سنت آفرینش است . سنت میان انسان ها و همه اقوام و ادیان است . پس چرا فرموده اند سنت من؟چه اختصاصی وجود دارد ؟ شاید ازاین جهت باشد که اسلام تأکید بیش تری ورزیده و این تأکید درادیان الهی دیگرکمتراست . اسلام اصرار دارد که دختران و پسران درهمان سنینی که برای ازدواج آماده اند ازدواج نمایند .

پیامبرصل الله علیه واله اصرار داشتند جوانها زود ازدواج نمایند البته بامیل خودشان واختیارخویش ، نه اینکه دیگران برایشان تصمیم بگیرند . ماهم باید درجامعه خود این را رواج بدهیم . جوان ها درسنین مناسب باید ازدواج کنند و این سنین درهمان حال گرمی وشور و شوق می باشد . ین برخلاف برداشت و تلقی خیلی ازافرادی است که خیال می کنند ازدواج های دوره نوجوانی ازدواج های زودرس است و ماندگارنیست . این طورنیست اگردرست صورت بگیرد بسیارخوب و ماندگارخواهد بود .

اسلام اصرار دارد براینکه این پدیده ، در اوان خود و هرچه زودتر از آغازاحساس نیاز انجام گیرد و این هم ازاختصاصات اسلام است . زود گفتن به این معنی است که دختروپسرباید احساس نیازبه همسرکنند نه آنکه والدین برای فرزندان احساس نیاز به همسرکنند . و اما علت این مطلب این است که اولاً برکات و خیراتی که درامر ازدواج وجود دارد دروقت خود و زودتر از اینکه زمان بگذرد و عمرتلف بشود برای انسان حاصل خواهد شد . ثانیاً جلوی طغیانهای جنسی را می گیرد . لذا می فرماید : کسی که ازدواج کند نصف دینش را حفظ کرده است ^{بحارالأنوار،ج100،ص219} .

دراسلام و درسخنان پیشوایان ما علیهم السلام به زود ازدواج کردن بسیارتأکید شده است . و ازدواج جلوی خیلی از انحرافات اخلاقی را می گیرد واین انحرافات اخلاقی با زود ازدواج کردن به عشق تبدیل می شود .

قرآن مجید زناشویی دختروپسر و بهره برداری شرعی ازاین کانون را مقدس و زیور و زینت اجتماعی می داند ^{آل عمران/14} .

امام صادق علیه السلام می فرمایند : هیچ لذتی و عیشی در دنیا و آخرت به شیرینی ازدواج نمی رسد ^{وسائل الشیعه،ج14،ص10،ح8} .

و همینطور پیامبرصل الله علیه واله می فرمایند : هیچ زیربنایی دراسلام به اندازه ازدواج به خداوند محبوب نمی باشد ^{بحارالأنوار،ج103،ص222،ح40} .

  اگرچه ازدواج دراصل یک عمل مستحب مؤکد است . اما اگر دراثر نداشتن همسر مرتکب گناهی گردد و یا به زحمت افتد واجب است ازدواج کند .

رسول خدا صل الله علیه واله همواره فرموده اند که اگرکسی ازدواج نکند ازما نیست . به احادث زیر توجه کنید :

هرکس از ازدواج بگریزد ازمانیست ^{کنزالعمال،ج16،ص272،ح44414} .

ازدواج آئین من است ، هرکس ازآن بگریزد ازمن نیست ^{بحارالأنوار،ج103،ص220} .

ودر حدیث دیگری هشدار می دهند که : شرورترین افراد شما مجردها هستند و همانا برادران شیطانند ^{جامع الأخبار،ص119} .

معمولاً جوانان در دوران مجردی در انزوا و محیط محدود زندگی می کنند ، و خیلی نمی توانند به بطن جامعه وارد شوند وگاهی این محدودیت موجب تنگ نظری و بدبینی آنان می شود و نسبت به افراد موفق ذهنیت پیدا میکنند . پس از ازدواج انقلاب عظیم و دگرگونی های فراوانی پیدا می شود ، انزوا را به اجتماع تبدیل می کند ، عقده ها را بازمی کند ، بدبینی ها را پشت سرهم به خوش بینی تبدیل می کند و ازهمان انسان انزوا و کم رنگ شخصیتی مورد اعتماد و مقبول به جامعه تحویل می دهد .

شاید رسول خدا صل الله علیه واله به این آثارپر برکت اشاره می کند ومی فرمایند :

درچهارمورد درهای رحمت الهی ازآسمان گشوده می شود ، که یکی از آنها ازدواج است ^{جامع الأخبار،ص103- بحارالأنوار ، ج103،ص221،ح26}.

درسخن دیگری می فرمایند : انسان متأهل خوابیده درپیشگاه الهی ازشخص روزه دار و شب زنده دار مجرد ارزشمندتراست ^{بحارالأنوار،ص221،ح25} .

و درجایی بالاتر می فرمایند : هرکس دوست دارد بادل پاک و اعمال مقبول خدا را ملاقات کند ، متأهل باشد ^{وسائل الشیعه،ج14،ص6،ح15}.

ودر حدیث دیگری می فرمایند : پاداش دو رکعت نماز متأهل از عبادت شبانه روز فرد مجرد که شبها نماز می خواند و روزها به روزه داری می پردازد بیشتر است ^{وسائل الشیعه ، ج14،ص7،ح2} .

خداوند متعال می فرماید : هرچه می توانید درکارهای نیک و خیر پیشگام باشید ^بقره/148 .

وتردیدی نیست که ازدواج بیشترین منافع ومصالح فرد و اجتماع را فراهم می کند و خیرتمام است . همچنین خداوند می فرماید : برای تحصیل بخشش و آمرزش به همدیگرپیشی بگیرید ^حدید/21 .

ازدواج باعث دوری ازگناه و بخشش گناه می گردد ^{فروع کافی،ج6،ص3،ح12} وبخش اعظم دوزخیان را مجردها تشکیل می دهند بنابراین وظیفه جوانان پیشگامی در ازدواج است هرچند والدین و عرف مخالف باشند .

رسول خدا صل الله علیه واله می فرمایند : هرجوانی زودتر ازدواج کند شیطان ازدست او فریاد می کند ، واوبلا می گوید ، وظهار میکند : با ازدواج کردن دوسوم ایمانش را حفظ کرد ، فقط یک سوم به دیگر اعمالش باقی می ماند ^{نوادرواوندی ،ص12- بحارالأنوار،ج13،ص221،ح34} .

درحدیث دیگر نظیر این فراز می فرمایند : شیطان می گوید : تمام دینش را ازدست من مصونیت بخشید ^{کنزالعمال،ج16،ص216،ح44441} .

فرزندان وظیفه دارند در مورد ازدواجشان پیش از دیگران تصمیم بگیرند ، ولی جایگاه والدین ایجاب می کند که آنان با احساس مسئولیت سنگین تر نسب  به ازدواج فرزندان خود اهتمام بیشتری مبذول دارند و مقدمات این کار را فراهم نمایند .

پیامبراکرم صل الله علیه واله خطاب به والدین می فرمایند : پسران و دختران خود را زود به همسرگزینی مأمور سازید ^{کنزالعمال،ج16،ص290،ح44523} .

اطاعت به امر پیامبر و ائمه علیهم السلام تسریع درعمل را می رساند بنابراین امر به ازدواج از ناحیه رسول خدا صل الله علیه واله پیشگامی را در بر دارد .

پیامبرصل الله علیه واله می فرمایند : فرزندانتان را به ازدواج مأمور سازید تا از این طریق هم اخلاقشان بهتر شود ، و هم روزیشان گسترش یابد و شخصیتشان مطرح شود ^{بحارالأانوار،ج103،ص222،ح38} .

اگر والدین به هرنحوی ویا با اینکه این ازدواج برخلاف عرف است مخالفت خویش را بروز دهند و فرزندانشان به گناه افتند والدین هم شریک جرم آنان هستند .

پیامبرصل الله علیه واله می فرمایند :  اگر والدین در ازدواج فرزندانشان بافرض تمکن کوتاهی کنند و فرزندانشان به گناه افتند شریک جرمند ^{مجمع البیان،ج7،ص140} .

بلکه بالاتر چنانچه پدران و مادران با داشتن امکانات لازم در ازدواج عزیزانشان تخلف نمایند ، و آنان دچار لغزش و معصیت گردند گناه آنان به گردن پدر ومادر است ^{کنزالعمال،ج16،ص442،ح45337} .

همیشه داشتن و توانایی مسئولیت دارد ، و هرتخلفی کیفر دارد بنابراین کوتاهی والدین چه ازنظرپشتیبانی و روحی و چه اقتصادی جرم است وکیفر دارد . وقتی دو جوان عاشق یک دیگر می شوند اول باید ریشه این عشق را پیدا کرد اگراین عشق همراه با قوانین شرع مقدس اسلام بود که درست است و نباید والدین با این عشق مخالفت کنند ولی اگر این عشق از روی هوس وشهوت بود مخالفت اشکالی ندارد . عشقی حلال است که بدون شهوت و با شناخت طرفین از یکدیگر باشد و دراین مسئله سن وسال مطرح نمی باشد . عشق به دختر حرام نیست مانند حضرت علی علیه السلام که قبل از ازدواج عشق حضرت زهراسلام الله علیها را درسینه داشت و همینطورحضرت زهراسلام الله علیها عشق علی علیه السلام را . همینطور روابط عاشقانه اگر درپناه قوانین اسلامی باشد اشکالی ندارد .

خداوند در قرآن کریم می فرماید : فرزندان وانسانهای مجرد را همسر دهید ^نور/32 .

قرآن کریم خداوند را197بارحکیم و161بارعلیم معرفی کرده است ^{معجم القرآن} . قطع نظر از واژه های دیگر ازهمین آیات استفاده می کنیم که خالق ما حکیم است و تمام دستوراتش برمبنای حکمت و مصلحت جامعه صورت گرفته است و اگراز طریق پیامبرو ائمه علیهم السلام امر نموده : دختران را زود شوهر دهید ، وگرنه فساد و فحشاء و فتنه جامعه را تهدید می کند بپذیریم چون اطاعت از فرامین پیامبرصل الله علیه واله به نص قرآن اطاعت از خداوند است ^نساء/80 .

پیامبر اسلام صل الله علیه و اله می فرمایند : ازخوشبختی پدر این است که دخترش زود شوهر کند ، و درخانه پدر عادت ماهیانه نبیند ^{وسائل الشیعه،ج14،ص41،ح12} .

پیامبر صل الله علیه واله درمسجد خطاب به مردم می گوید :

ای مردم! جبرئیل به من خبرکرد که : دختران در دنیا شامل میوه های خوشبوی درختان اند همانطور که میوه ها را به موقع می چینند ، والّا آفتاب و باد آنها را فاسد نموده و به زمین می ریزند ، دخترخانم ها به هنگام نیاز به شوهر باید ازدواج کنند وگرنه گرفتار آفت وفساد می شوند وسائل ^{الشیعه،ج14،ص39،ح2- کافی،ج5،ص337- بحارالأنوار،ج16،ص223،ح22} .

البته نباید فراموش کرد که این ازدواج نمی تواند به زور باشد و حتما باید با اختیار و انتخاب دختر باشد .

این حدث خواسته های دورنی دختران را بیان کرده است و دولت و خانواده ها را مسئول عواقب آن در دنیا و آخرت می باشند . البته خواسته های دورنی دختران این است که باکسی که می پسندند ازدواج کنند و این خواسته هم برای پسران صدق می کند .

امام علی علیه السلام می فرمایند : خواسته های دورنی زنان ازدواج و رسیدن به شوهراست ^{کافی،ج5،ص337،ح5} .

اما این به این معنا نیست که باید دختران را به زور شوهر داد بلکه تصمیم گیر اصلی خود دختر است .

اصولا می گویند که فرد برای ازدواج باید بالغ باشد وعاقل . امروزه خیلی از دختران14سال به بالا این بلوغ عقلی را دارند و رشیده محسوب می شوند و اگرهم دوستی های دختر و پسر در این سن مشاهده می شود دلیل بر نرسیدن به رشد نیست بلکه انسان ممکن الخطاست و لغزش ها دارد . پس نمی شود گفت که این دختر رشیده نیست . همین مطلب هم درباره پسران صدق می کند . دختران معمولاً درسنین9 الی 13 سالگی عادت ماهیانه می بینند . اگر قبل از 9سالگی عادت ماهیانه ببیند به بلوغ زودرس رسیده است که این برای دختران خطرناک است ولی برای پسران این بلوغ زودرس خوب است(برای اطلاع به کتابهای پزشکی مراجعه کنید) . ملاک ازدواج و رشیده بودن و رشد عقلی دختران و پسران عادت ماهیانه و یا تکلیف شدن نیست بلکه ممکن است دختری تاسن18سالگی عادت ماهیانه نبیند ولی به بلوغ عقلی برسد که دراین صورت رشیده محسوب می شود . دخران معمولاً تا سن 18سالگی به بلوغ عقلی می رسند ولی اگر کسی قبل از این سن به بلوغ عقلی رسید دارای بلوغ زودرس عقلی است و رشیده محسوب می شود و برای ازدواج آمادگی دارد .

 پیامبر اکرم صل الله علیه واله می فرمایند :

از خوش بختی پدر این است که دخترش زود ازدواج کند و درخانه پدرعادت ماهیانه نبیند ^{وسائل الشیعه،ج14،ص41،ح12} .

وقتی دختر درسن9 الی13سالگی عادت ماهیانه می بیند با این حدیث روشن می شود که سن مناسب ازدواج برای دختران9 الی13 سال است و تا19سالگی مناسب است و ازلحاظ روانشناسی اختلاف سن زوجین باید11،9،7،5،3،2سال باشد پس با این نکته روشن می شود که سن مناسب برای ازدواج حدواً17 الی 18سال است .

شاید برخی ازوالدین مخالف این مسئله باشند ولی باید توجه داشت که این دستور پیامبرصل الله علیه واله است و ماهم ملزم به اطاعت از آن حضرت هستیم و نباید دین مقدس اسلام را فدای عرف غلط جامعه کرد .

برخی ازسنت ها چنان دراذهان مردم رخنه کرده است که گویی وحی منزل است . حال آنکه نه تنها هیچ ارتباطی بادین مقدس اسلام ندارد ، برعکس ،احکام آن را نقض می کند . مسئله بت شدن برهی رسم ها و گسترش برخی انحرافات مربوط به آن ، بلایی است که همه را گرفتار کرده و جوانی که آماده ازدواج است باید به آتیش این سنت غلط بسوزد .

قرآن کریم نیز، این افراد را که بی هیچ دلیل و برهانی پایبند برخی رسوم غلط و سنت های غلط هستند که صددرصد یکی ازهمین سنت های غلط سنت سن ازدواج بالای جوانان است مورد نکوهش قرار داده است . مصیبت آن است که پاره ای از این رسوم جنبه تقدس به خود گرفته و عده ای سعی می کنند آنها به عنوان یک امر مقدس عمل کنند .

مثلا اینکه والدین باید برای ازدواج فرزندانشان تصمیم بگیرند که این سنت غلط است حال آنکه قرآن کریم می فرماید : الناس مسلطون علی أموالهم و أنفسهم : اختیار جان و مال مردم به دست خودشان است .

ویا اینکه مهریه های زیادی می برند با اینکه الگوی ما حضرت زهراسلام الله علیها می باشد و همینطور ازلحاظ روانشناسی گفته شده که مهریه باید به قدری باشد که خرج4سال از زن را بدهد .

وسنت غلط دیگر ثروت است که این هم بسیار جای بحث دارد .و یکی از مهمترین اموری که در اداره خانه باید مورد توجه قرار گیرد ، مسئله هزینه یا به اصطلاح تأمین نفقه خانواده است . با اینکه روزی زندگی انسان دست خداوند است .  خدای متعال می فرماید : اگرتنگدست باشند ، خداوند آنان را از فضل خویش بی نیاز خواهد کرد ^نور/32 .

این به اثبات رسیده است که نوعاً افراد مجرد انگیزه ای برای کسب مال و ثروت اندوزی ندارند . ولی افراد متأهل چون احساس مسئولیت می کنند دست به فعالیت و تلاش می زنند البته درست است که رزق و روزی مانند همه امور دنیا امری است غیبی و ازیک رشته از اسباب ظاهری و واقعی پیروی می کند(اراده خداوند) اما درعین حال شایسته است هزینه زندگی ، مانند مسکن و غیره باتلاش و کارتحصیل شود واسلام نیز برای این امرمهم مقرراتی درنظر گرفته است .

ازدواج نیاز طبیعی انسانها و سنت پیامبراکرم صل الله علیه واله است ، پس همگان وخصوصاً مسئولین جامعه موظف اند موانع را از سر راه تشکیل خانواده برداشته و راه های آن را آسان نمایند . و خانواده های نیز سعی کنند خود را از اسارت تشریفات و تجملات بیجا و زاید آزاد سازند ، و ملاک انتخاب فضیلت،تقوا،عفت،نجابت و هم کفو بودن قرار دهند نه مال و ثروت وامور اعتباری دنیا .

از رسول خدا صل الله علیه واله حدیثی به این مضمون نقل شده است : اگرکسی که اخلاق و دین او را می پسندید(منظورشان به دختراست نه والدین) به خواستگاری آمد او را رد نکنید ، وگرنه فتنه و فساد بزرگ زمین را فرا می گیرد ^{وسائل الشیعه،کتاب النکاح،باب28،حدیث2} .

و شایسته است رهبران جامعه در این راه پیش قدم شوند تا مردم عمل آنان را الگو قرار داده و به آنان تأسی نمایند ، و قهراً زمینه بسیاری ازمفاسد اخلاقی و گناهان ازبین برود .البته نباید درهیچ شرایطی تحمیلی به دختر و پسر صورت گیرد و باید بارضایت فرزندان باشد نه والدین .

ازدواج در ابتدای جوانی امری است مورد تأیید عقل و شرع . در واقع پیش از آنکه غرب و شرق مسلمانان را مورد تهاجم نظامی، اقتصادی،فرهنگی قرار دهند و این عرف و فرهنگ غلط رواج یابد این سنت الهی دربین مسلمانان رایج بود و درهمان آغاز جوانی دختران و پسران ازدواج می کردند ، زیرا روی گرداندن ازاین سنت الهی بیماری های گوناگونی مانند : خودارضایی و درون گرایی جوانان را در پی دارد . ازدیرباز سنت مسلمانان این بود که دختران بین10تا15سالگی و پسران از دوران بلوغ تا حدود18سالگی با یکدیگر ازدواج می کردند . متأسفانه این سنت الهی با فرهنگ غلط جامعه کم رنگ شده است و اگر جوانی دراین سن حتی فکر ازدواج کند مانند این است که کافرشده و خیلی راحت حکم ارتدادش را می دهند .

درجوامع غربی الان فساد بیداد می کند و دیگر انحرافات جنسی بصورت آشکار صورت می گیرد و تحقیقات نشان داده است که دخترهای15ساله و پسران بالای15سال باهم رابطه جنسی برقرار می کنند و ازهر10دانش آموز آمریکایی9نفر افتخار می کنند که با پسران ارتباط جنسی دارند و اگرهم ارتباط جنسی برایشان مقدور نبود دست به خودارضایی می زنند . حتی با محارم خویش ارتباط جنسی برقرار می کنند وبرخی گزارش ها حاکی است که1میلیون آمریکایی بامحارم خویش ارتباط جنسی دارند و این درجامعه کنونی ایران مطابق با15هزار پرونده ارتباط جنسی با محارم است ^{مجله الخیریه شماره48} .

پس برای دورماندن از این عوارض و پیامدها و نیز به منظور پرهیز از آلودگی های جنسی ، لازم است به قوانین فطری اسلام بازگردیم و زمینه های ازدواج جوانان را از همان آغاز بلوغ فراهم سازیم .

سنت جامعه مسلمانان پیش از هجوم فرهنگی غرب اینگونه بود که وقتی ازدواجی صورت می گرفت ، عروس و داماد و همینطور پدر و مادر آنان رضایت داشتند که زوج درخانه پدر و مادر یکی ازآن دو زندگی کنند و در رزق و روزی هم مشارکت داشتند و درضمن زن وشوهر جوان بسیاری از امور زندگی را ازبزرگترها فرا می گرفتند .

حال که این شرایط کم رنگ شده است باید نظام اسلامی دست به کار شود . نظام حکومتی اسلامی طبق مضمون آیات و احادیث اصول ^{کافی،ج1،ص34،ص1،ص67،ح10- کمال الدین، ج2،باب45،ص483،ح4} موهبتی است از جانب خدا به عنوان جانشین پیامبر وامامان ، برای اداره امور مردم مسلمان .

امیرالمونین علی علیه السلام دربیان این مسئولیت می فرمایند : این نمی شود که امیرالمونین باشم ولی مشکلات شما را باطرف نکنم ^{نهج البلاغه،ص971،ن45} .

----------------------------------------------------------------------

منابع اصلی :

وسائل الشیعه

کنزالعمال

اصول کافی

بحارالانوار

رساله حقوق آیت الله منتظری

نظام خانواده در اسلام آیت الله العظمی سید محمد حسینی شیرازی

مقاله ازدواج آیت الله العظمی دکترصادقی تهرانی

منبع:

http://www.darolmomenin.blogfa.com/post-9.aspx